Dziedziczenie nieruchomości ma znaczenie w obrocie komercyjnym, kiedy np. deweloper, aby nabyć nieruchomość, musi poczekać, aż sprzedający uzyskają postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia, jak i w życiu prywatnym. Gromadzimy majątek dla siebie, ale także dla Naszych dzieci i innych bliskich. Pragniemy, aby po śmierci to oni mogli skorzystać z tego, co wypracowaliśmy w czasie naszego życia. Jednym z głównych składników spadku są często nieruchomości. Dziedziczenie nieruchomości to szansa na wzbogacenie się, nie zapominajmy jednak, że spadkobiercy mają również obowiązki prawne i podatkowe.
Pierwszym krokiem po śmierci właściciela nieruchomości jest potwierdzenie tytułu prawnego do spadku. Można to zrobić na dwa sposoby, przez sąd, który wyda postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku lub u notariusza, który sporządzi akt poświadczenia dziedziczenia. Bez jednego z tych dokumentów nie można ani ujawnić siebie, jako właściciela, w księdze wieczystej, ani zbyć nieruchomości. Po uzyskaniu powyższego postanowienia sądu lub poświadczenia dziedziczenia należy złożyć wniosek do sądu wieczystoksięgowego o wpis nowego właściciela.
Pamiętaj, że nieruchomość może być obciążona, np. hipoteką czy służebnością oraz że spadkobierca może mieć długi przewyższające wartość majątku. Warto wcześniej sprawdzić stan prawny nieruchomości w księdze wieczystej oraz stan prawny innych składników majątku a także stan finansów spadkodawcy. Wtedy możemy racjonalnie podjąć decyzję, czy spadek przyjąć czy odrzucić.
Jeśli dziedziczymy się z innymi osobami, stajemy się współwłaścicielem – to oznacza, że decyzje (np. sprzedaż, remont) wymagają zgody wszystkich spadkobierców. To może rodzić problemy praktyczne, takie jak zgodne ustalenie zasad korzystania z nieruchomości przez wszystkich współwłaścicieli lub impasy decyzyjne, kiedy np. dwóch współwłaścicieli pragnie sprzedać nieruchomość, a trzeci nie. Aby nabyć pełny tytuł własności, można przeprowadzić dział spadku, przez zgodne oświadczenie woli złożone u notariusza lub w ramach postępowania sądowego. Współwłaściciele, którzy utracą udziały we współwłasności, otrzymają spłaty od współwłaściciela, który stanie się jedynym właścicielem.
Warto też pamiętać o podatku od spadków i darowizn. W przypadku najbliższej rodziny (np. dzieci, małżonek) można skorzystać ze zwolnienia, jednak trzeba zgłosić nabycie nieruchomości do naczelnika urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy. Dobrze jest skonsultować się z radcą prawnym lub adwokatem, pozwoli to uniknąć błędów i nieporozumień z innymi spadkobiercami oraz sankcji ze strony organów podatkowych.
