Kluczowe wyroki NSA dotyczące reprywatyzacji warszawskich nieruchomości

29 sierpnia 2022 roku Naczelny Sąd Administracyjny rozpatrując cztery skargi kasacyjne od wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie uchylających decyzje Komisji ds. reprywatyzacji nieruchomości warszawskich, wydał orzeczenia, które, w niektórych przypadkach mogą mieć wpływ na pewność obrotu nieruchomościami w Warszawie. Rozstrzygnięcia NSA dotyczą nieruchomości przejętych przez gminę m.st. Warszawy na podstawie tzw. dekretu Bieruta, w odniesieniu do których prawa i roszczenia przysługujące spadkobiercom ich poprzednich właścicieli zostały zakupione przez różnych nabywców.

Dało to takim nabywcom podstawę do ubiegania się o wydanie decyzji o przyznaniu im prawa użytkowania wieczystego tych nieruchomości. Jak wskazał NSA, nabywcy roszczeń reprywatyzacyjnych nie mogą być stroną w postępowaniach administracyjnych, bowiem przepisy nie przewidują możliwości zbywania uprawnień przez byłych właścicieli nieruchomości warszawskich przejętych dekretem Bieruta lub ich spadkobierców.

W ocenie NSA, uznanie umów zbywających te uprawnienia za skuteczną podstawę, w rozumieniu prawa administracyjnego, do przyznania prawa użytkowania wieczystego osobom wskazanym w tych umowach, jako nabywcom praw i roszczeń, stanowiło rażące naruszenie art. 7 ust. 1 dekretu warszawskiego, co decyduje o nieważności decyzji o przyznaniu tego prawa.

Nie można wykluczyć, iż wskazane powyżej wyroki dadzą podstawę do kwestionowania dotychczasowych decyzji wydanych na rzecz nabywców praw i roszczeń warszawskich nieruchomości, co, w niektórych przypadkach, może także mieć wpływ na sytuację osób, które nabyły nieruchomości od takich podmiotów, przy czym nie powinno to dotyczyć osób, które nabyły nieruchomość w dobrej wierze oraz są chronione rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych.