Opinia Rzecznika Generalnego TSUE w sprawie kredytów frankowych

W dniu 16 lutego 2023 r. Rzecznik Generalny TSUE przedstawił opinię w sprawie polskiego kredytobiorcy „frankowego” przeciwko bankowi (sygn. C-520/21). Opinia Rzecznika jest korzystna dla kredytobiorcy, co wzbudziło nadzieje tysięcy Polaków, którzy zaciągnęli kredyt we frankach szwajcarskich. W ww. opinii Rzecznik wyraził zdanie, że w przypadku uznania, że umowa kredytu między bankiem a kredytobiorcą jest od początku nieważna z powodu zawarcia w umowie przez bank nieuczciwych warunków umownych, bank nie ma prawa domagać się od konsumenta jakichkolwiek innych świadczeń oprócz zwrotu wypłaconego kapitału i zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty. Natomiast konsument ma prawo w powyższej sytuacji dochodzić od banku roszczeń wykraczających poza zwrot przekazanych bankowi świadczeń pieniężnych, przy czym dopuszczalność takich roszczeń na gruncie prawa krajowego i ich zasadność powinna być rozstrzygana przez sądy krajowe. Rzecznik uzasadniał, że strona nie może czerpać korzyści gospodarczych z sytuacji powstałej na skutek własnego, bezprawnego działania. W szczególności, w razie doświadczenia przez bank jakichkolwiek niekorzystnych skutków w następstwie uznania umowy kredytu hipotecznego zawierającej nieuczciwe warunki za nieważną, bank nie może otrzymać rekompensaty z tytułu tych niekorzystnych skutków, ponieważ są one wynikiem wyłącznie jego bezprawnego działania. Co prawda opinia Rzecznika nie jest wiążąca dla TSUE, jednak w praktyce często wyroki TSUE są zgodne ze stanowiskiem Rzecznika. Również polskie sądy nie są związane opinią Rzecznika, aczkolwiek należy spodziewać się, że w okresie do wydania wyroku przez TSUE, argumentacja Rzecznika będzie pomocniczo stosowana w toczących się postępowaniach „frankowych” w polskich sądach.